TKANINA ARTYSTYCZNA. Wobec współczesności

Początkowo jedynie praktyczna, użytkowa, blisko naszego ciała i w przestrzeni naszych domostw. Towarzysząca nam w sferze publicznej. Następnie stała się również  formą dekoracyjną, zdobiła ściany i meble. Jednakże wciąż podrzędna, drugoplanowa, niesamodzielna. W końcu została uwolniona…

Droga ku ukonstytuowaniu się tkaniny artystycznej jako indywidualnego, nadrzędnego środka wyrazu artystycznego była długa, można stwierdzić, że także dość wyboista. Pominę wielowiekową tradycję (mającą swoje początki w V tysiącleciu przed naszą erą[1]), która stworzyła fundamenty pod (współczesną) tkaninę, przechodząc od razu do lat (w Polsce 50.[2]), szerzej – 60. XX wieku, kiedy to tzw. sztuka włókna (w rozumieniu art) zaprzestała być jedynie tą, za pomocą której były realizowane gobeliny z malarskich muster, a dzięki już słynnej wystawie w Lozannie, kiedy to nastąpił przełom, stała się samodzielną formą obrazowania i wyrazu. Według historycznych opracowań, zmiany zostały zapoczątkowane w 1961 roku. Wówczas wprowadzono (przy wsparciu dyrektorów muzeów oraz polityków lozańskich) przez CITAM (Centre International de la Tapisserie Ancienne et Moderne) kilka nowych reguł, które znacząco wpłynęły na charakter prac prezentowanych podczas pierwszej, zapewne jednej z najważniejszych – międzynarodowej wystawy tkaniny artystycznej. Od tego czasu wydarzyło się bardzo dużo. Odbyło się wiele wystaw i powstały liczne instytucje poświęcone tkaninie. Zapytajmy jak jest dziś….

Jak jest dziś po wielu rewolucyjnych zwrotach, dokąd zmierza, o czym mówi, jaki przekaz ze sobą niesie, co sobą wyraża? Czy współcześnie poprzez tkaninę artystyczną/unikatową możemy snuć historie przeszłości, przekazywać informacje, opowiadać o codzienności, przepowiadać przyszłość, mówić o niewygodnych, czasem trudnych tematach społecznych (w mikro i makro ujęciu) albo wyrażać sprzeciw analogicznie do protest songów?

Podobnie jak w ramach innych dziedzin sztuk plastycznych, także i w obszarze współczesnej tkaniny artystycznej/unikatowej aktualnie występują różne nurty, można wyodrębnić ścieżki twórcze czy badawcze. Wobec tego, w jaki sposób kształtuje się ona obecnie? Które wątki wysuwają się na pierwszy plan? Co dominuje na salonach najważniejszych pokazów, wystaw, konkursów contemporary textile oraz fiber art w Polsce i na świecie? Czy zagadnienia poruszane przez osoby artystyczne działające na polu sztuki włókna rezonują ze współczesnymi problemami świata?

Proponowane tematy/obszary:

1. Tkanina artystyczna jako obszar notacji wspólnotowych społecznych wspomnień i zagadnień.

2. Tkanina artystyczna w świecie technologii: BioTech Textile Art / Smart Textile Art.

3. Tkanina artystyczna jako forma aktywizmu.

4. Tkanina artystyczna w myśl eko.

5. Tkanina artystyczna w sferze współczesnej praktyki edukacyjnej.

6. Aktualne postawy twórcze, badawcze związane ze współczesną tkaniną artystyczną.

Zdając sobie sprawę z tego, jak aktualnie dynamicznie rozwijają i unikatowo rozgałęziają się poszczególne obszary związane ze współcześnie pojmowaną tkaniną artystyczną, jesteśmy otwarci także na teksty, które będą poruszać inną problematykę, jak również na teksty poświęcone wybranym postawom artystycznym oraz poszczególnym artyst(k)om.

Do nadsyłania artykułów zapraszamy badaczy_ki z różnych obszarów nauki, teoretyków_czki sztuki, kuratorów_ki czy artystów_ki.

Rozmiar tekstów: 20-40 tys. znaków ze spacjami.

Termin: 9 lipiec 2023 r.

E-mail: zeszyty.artystyczne@uap.edu.pl

Szczegółowe wytyczne redakcyjne dostępne pod adresem: http://za.uap.edu.pl/?page_id=12


[1] Stanisława Czyżykowska, Tkactwo Ręczne, (Warszawa: Wydawnictwo Watra, 1983), 13-16 oraz Irena Huml, Współczesna tkanina polska. (Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1989), 7-11

[2] Irena Huml, Współczesna tkanina polska. (Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1989), 26

TEXTILE ART. In the face of contemporary times

At the beginning, it was only practical, utilitarian, close to our bodies and in the space of our homes. It accompanied us in the public sphere; then, it also became a decorative form, decorating walls and furniture, but it was still subordinate, secondary, dependent. Finally, it was released…

The path to textile art becoming an individual, superior means of artistic expression was a long one and – I guess one could say – also quite bumpy. I will skip the centuries-old tradition (having its origins in the fifth millennium BC[1]) that laid the foundations for (modern) textile art, instead going straight to the years (in Poland, this was the 1950s[2], but more broadly it was the 1960s) when so-called fibre art (in the sense of art) ceased to be merely something with which the tapestries of the painterly masters were realized and – thanks to the already famous Lausanne exhibition, when the breakthrough occurred – became an independent form of imagery and expression. According to historical studies, these changes started in 1961. At that time, several new rules were introduced (with the support of museum directors and Lausanne politicians) by CITAM (Centre International de la Tapisserie Ancienne et Moderne) which significantly affected the nature of the works presented at the first and one of the most important international exhibitions of artistic textiles. A lot has happened since then. Many exhibitions have been held and numerous institutions dedicated to textile art have been established. Let’s take a look at what’s happening today…

How is textile art today after many revolutionary turns? Where is it going? What is it talking about? What message does it carry? What does it express? Through textile art, can we weave stories of the past, provide information, inform about everyday life, foretell the future, talk about uncomfortable social topics (in micro and macro terms) or, analogously to protest songs, express opposition?

As within other fields of fine arts, in the area of contemporary textile art there are different trends and creative research paths. In view of this, how is it currently shaping up? Which themes stand out? What dominates the salons of the most important shows, exhibitions and competitions of contemporary textile and fibre art in Poland and abroad? Do the issues raised by fibre art practitioners resonate with contemporary world issues?

Proposed topics/areas:

1. Textile art as an area of collective consciousness, common knowledge and experience.

2. Textile art in the world of technology: BioTech Textile Art / Smart Textile Art.

3. Textile art as a form of activism.

4. Textile art in the idea of eco.

5. Textile art in the sphere of contemporary educational practice.

6. Current creative research attitudes related to contemporary textile art.

Being aware of the current dynamic development and unique branching of the various areas related to contemporary textile art, we are also open to texts that address other issues, as well as texts dedicated to selected artistic attitudes and individual artists.

We invite researchers from different areas of science, art theorists, curators or artists to submit articles.

Size of texts: 20-40 thousand characters with spaces.

Deadline: 9th of July 2023.

E-mail: zeszyty.artystyczne@uap.edu.pl

Detailed editorial guidelines available at: http://za.uap.edu.pl/?page_id=12


[1] Stanisława Czyżykowska, Tkactwo Ręczne, (Warszawa: Wydawnictwo Watra, 1983), 13-16 oraz Irena Huml, Współczesna tkanina polska. (Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1989), 7-11

[2] Irena Huml, Współczesna tkanina polska. (Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1989), 26